“ไม่ว่า บก. หรือนักข่าวส่วนใหญ่จะกินส้มยังไงก็ไม่ควรฟอกสีให้เรื่องคุกคามทางเพศ สงสารเหยื่อว่ะ นอกจากร้องเรียนไปยังพรรคแล้วพรรคดองเรื่องแล้ว ยังมาเจอสื่อพร้อมใจกันดีเฟนฟอกขาวให้คนทำอีก”
หนึ่งในร้อยความคิดเห็นในคอนเทนต์ (ที่ลบไปแล้ว) กำลังสะท้อนอะไร ?
คำตอบอาจเป็นความผิดหวังกับสื่อที่เลือกนำเสนอเรื่อง ‘คุกคามทางเพศ’ เหมือนว่ามันไม่ได้สำคัญอะไรก็เป็นได้
เท้าความไปถึงเรื่องคุกคามทางเพศที่สื่อทำเหมือน ‘ไม่ได้สำคัญอะไร’ นี้ มันเริ่มขึ้นเมื่อวันที่ 11 ตุลาคมที่ผ่านมา เฟซบุ๊กเพจ “วันนี้ก้าวไกลโกหกอะไร” เปิดข้อมูลการร้องเรียนจากลูกเพจในกรณีคุกคามทางเพศ โดยเปิดหลักฐานบทนาทนาผ่านไลน์ระหว่างนายวุฒิพงศ์ ทองเหลา สส. พรรคก้าวไกล จังหวัดปราจีนบุรีกับอาสาสมัครช่วยงานในพรรค ปรากฎข้อความและพฤติกรรมคุกคามทางเพศ โดยมีการกล่าวถึงการเซ็กซ์ สำเร็จความใคร่ด้วยปาก และวิจารณ์สีอวัยวะเพศหญิง ผู้เสียหายซึ่งเป็นอาสาสมัครของพรรคในช่วงที่เกิดเหตุให้ข้อมูลว่าได้แจ้งเรื่องไปทางพรรคก้าวไกลตั้งแต่วันที่ 30 กรกฎาคมแต่กลับไม่มีความคืบหน้า เรื่องราวเงียบหายจนกระทั่งมีผู้ใช้เอ็กซ์ (X) รายหนึ่งโพสต์ภาพบทสนทนาดังกล่าวและเรียกร้องให้พรรครายงานความคืบหน้า แต่เรื่องก็เงียบ เหมือนทุก ๆ ความรุนแรงทางเพศที่เคยเกิดขึ้นในพรรคก้าวไกล – หลังจากนั้น นายวุฒิพงศ์ได้เผยแพร่วิดีโอเพื่อบอกว่าการเปิดโปงพฤติกรรมของเขาในครั้งนี้เป็นความต้องการดิสเครดิตของเขาเพื่อขัดขวางไม่ให้เขาเปิดโปงการคอร์รัปชันในพื้นที่ซึ่งเขากำลังตรวจสอบอยู่ ปราศจากคำขอโทษใดใด ไม่มีการยอมรับผิด ไม่มีการปฏิเสธข้อกล่าวหา และพรรคก้าวไกลก็แถลงยอมรับในวันต่อมาว่ามีปัญหาเรื่องนี้จริง และผลสืบสวนจะออกมาในเดือนนี้ (เร็วกว่ากรณีความรุนแรงทางเพศก่อนหน้านี้ที่ใช้เวลานานถึง 4 เดือน)
และท่ามกลางความไม่ไว้ใจวางใจต่อพรรคก้าวไกลและสมาชิกพรรคที่ล่วงละเมิดทางเพศแต่ไม่สำนึกใดใดทั้งสิ้น สื่อออนไลน์แห่งหนึ่งก็ได้นำเนื้อหาจากรายงานข่าวฉบับเต็มของ Bangkok Post มาทำเป็นคอนเทนต์แปลความหมายศัพท์ภาษาอังกฤษ โดยแนะนำคำศัพท์ด้วยประโยคจากถ้อยคำที่นายวุฒิพงศ์กล่าว โดยเลือกคำศัพท์
smear campaign การใส่ร้ายป้ายสี
anti-graft ต่อต้านคอร์รัปชัน
ploy แผนร้าย
drag (someone’s) name through the mud สาดโคลน, ใส่ร้าย
ราวกับต้องการจะเน้นย้ำว่าการล่วงละเมิดทางเพศนี้เป็น “การใส่ร้ายป้ายสี” และ “แผนร้าย” โพสต์ดังกล่าวจุดการวิพากษ์วิจารณ์ถึงความเหมาะสมของรูปแบบการนำเสนอเนื้อหาซึ่งดูราวกับเป็นอีกช่องทางในการเผยแพร่ ‘คำแถลง’ อันปราศจากคำขอโทษของนายวุฒิพงศ์ แล้วยังถูกตั้งคำถามถึงความละเอียดอ่อนของสื่อในการนำเสนอเนื้อหาที่เกี่ยวโยงกับกรณีการล่วงละเมิดทางเพศ คอมเมนต์ที่หลั่งไหลเข้ามาเต็มไปด้วยถ้อยคำเจ็บแสบจากผู้รับสื่อที่เห็นว่าการนำเสนอเนื้อหานี้ไม่เหมาะสม
“เป็นสื่อหรือน้ำยาฟอกขาวคะ ฟอกได้แม้กระทั่งเคสคุกคามทางเพศ”
“ก่อนคิดคอนเทนต์ เคยคิดถึงเหยื่อบ้างไหมคะ”
หลายความคิดเห็นแสดงความกังวลถึงความอ่อนไหวของประเด็นการคุกคามซึ่งมีผู้กระทำเป็นคู่กรณีที่ยังคงรอรับความยุติธรรม และยังมีคนอีกมากที่อาจเคยพบเหตุการณ์คล้ายคลึงกันและรอเป็นพยานความยุติธรรม หรืออย่างน้อยก็รอชมว่าสังคมมีปฏิกิริยาอย่างไรต่อการกระทำของผู้แทนราษฎรรายนี้ เมื่อพบสื่อที่นำเสนอในมุมมองที่ให้คุณค่ากับสิ่งที่สส.พูด มากกว่าสิ่งที่เขาได้กระทำลงไป เลือกมองข้ามปัญหาและความเจ็บปวดของเหยื่อและนำเสนอเพียงด้านเดียว
สื่ออันถูกกำหนดฐานะให้เป็นฐานันดรที่สี่ซึ่งถูกพร่ำสอนถึงความเที่ยงธรรมหรือ Objectivity โดยไม่เพียงต้องนำเสนอเนื้อหาในแง่มุมการเมืองอย่างครบถ้วน แต่ยังหมายรวมถึงการนำเสนอปัญหาของทั้งบุคคลที่มีอำนาจในสังคมและบุคคลที่เป็นปุถุชนธรรมดาอย่างประชาชนที่ตกเป็นเหยื่อ คือการนำเสนออย่างไรให้ได้เนื้อความและยังคงส่งสารไปพร้อมกัน
ในช่วงเวลาเช่นนี้ สถาบันที่มีบทบาทกำหนด Agenda ของสังคมอย่างสื่อมวลชน อาจต้องตระหนักให้มากหน่อยว่าสื่อก็มีหน้าที่ที่ต้องรักษาสิทธิของประชาชนด้วยการนำเสนอความจริงให้ถึงที่สุดด้วย หรืออย่างน้อยที่สุด ก็ควรปฏิบัติต่อกรณีล่วงละเมิดทางเพศเช่นนี้อย่างเป็นกลาง ไม่ทำเหมือนการคุกคามทางเพศเป็นเรื่องไม่จริงจังเช่นนี้
Spectrum จึงอยากชวนมาดูคำนี้ดี (กว่า) (Spectrum’s Version) ว่าคำศัพท์น่าสนใจในกรณีล่วงละเมิดทางเพศควรจะเป็นแบบไหน แล้วเราจะช่วยพรรคก้าวไกลสร้างวัฒนธรรมยอมรับปัญหา เผชิญหน้ากับปัญหา และหาความเป็นธรรมให้กับผู้เสียหายโดยไม่ปกปิดเรื่องดังกล่าวหรือปกป้องคนในองค์กรที่กระทำผิดได้อย่างไร
online sexual harassment (n) [ออนไลน์ เซ็กชวล ฮาราสเมนต์] การคุกคามทางเพศออนไลน์
sacndal (n) [สแคนเดิล] เรื่องอื้อฉาว
The Move Forward Party (MFP) MP at the centre of an online sexual harassment scandal complained that he is the victim of a ploy to discredit him.
สส. พรรคก้าวไกลผู้เป็นศูนย์กลางของการคุกคามทางเพศออนไลน์ที่อื้อฉาวร้องทุกข์ว่าตนเป็นเหยื่อของแผนร้ายที่ต้องการทำให้เสื่อมเสียชื่อเสียง
online sexual harassment แปลว่า การคุกคามทางเพศออนไลน์
คือ การกระทำใด ๆ ในช่องทางการสื่อสารดิจิทัลที่เกี่ยวข้องกับเรื่องทางเพศที่ทำต่อคนอื่นที่เขารับรู้ได้ว่า ละเมิด ไม่ต้องการ ไม่ยินยอม ไม่พร้อม โดยการพูดจาที่ส่อถึงเรื่องเพศแบบอีกฝ่ายไม่ยินยอมก็ถือเป็นการคุกคามทางเพศออนไลน์ได้เช่นกัน
Scandal แปลว่า เรื่องอื้อฉาว
คือ การกระทำที่ส่งผลให้เกิดการวิพากษ์วิจารณ์ หรือ เรื่องราวที่เกิดการวิจารณ์พูดถึงในกลุ่มสังคม มักถูกใช้ในบริบทเรื่องซุบซิบ ข่าวลือ ความลับรั่วไหล ซึ่งอาจไม่เหมาะสมกับกรณีนี้อันเป็นประเด็นการคุกคามทางเพศระหว่างบุคคลหนึ่งที่มีอำนาจเหนือผู้ถูกกระทำอย่างชัดเจน นี่เป็นเหตุการณ์อันมีหลักฐานพิสูจน์ว่าร้ายแรง หาใช่เรื่องอื้อฉาวซุบซิบ
accused (adj.) [อะคิวซดฺ’] กล่าวหา
inappropriate (adj.) [อินอะโพร’ พริเอท] ไม่เหมาะสม
Accused of sending inappropriate text messages to a woman, Mr Wuttiphong said it was part of a series of allegations leveled against him by elements who stand to lose from his anti-graft investigations.
นายวุฒิพงศ์ผู้ถูกกล่าวหาว่าส่งข้อความที่ไม่เหมาะสมถึงหญิงคนหนึ่ง กล่าวว่า นี่เป็นหนึ่งในข้อกล่าวหาที่ถูกสร้างขึ้นมาต่อต้านเขา โดยฝั่งที่จะเสียผลประโยชน์จากการสืบสวนการต่อต้านคอร์รัปชันของเขา
แต่! ในกรณีของบริบทดังกล่าว ข้อความหรือบทสนทนาที่เปิดเผยออกมานั้น ไม่ใช่ความ ‘ไม่เหมาะสม’ แต่คือ ‘การคุกคาม’ อีกฝ่ายโดยไม่ได้รับความยินยอม และคำกลาง ๆ อย่างคำว่า กล่าวหาที่ใช้ทั่วไปเพื่อพูดถึงกรณีของเรื่องราวที่ยังไม่มีข้อสรุป แต่ในกรณีดังกล่าวที่เกิดขึ้นพร้อมหลักฐานข้อความเด่นชัด อันประกอบด้วยถ้อยคำคุกคามชัดเจนเหล่านั้น ยังสามารถใช้คำว่า ‘กล่าวหา’ ได้อยู่หรือไม่?
allegation (n.) [แอลลิเก’ เชิน] การกล่าวหา/ข้อกล่าวหา
Despite the allegation, Mr Wuttiphong has vowed to press ahead with his investigations to expose corruption in anti-pollution projects in Prachin Buri’s Sri Maha Phot district.
แม้จะมีข้อกล่าวหา (เรื่องการคุกคามทางเพศ) นายวุฒิพงศ์ก็ให้คำมั่นว่าจะเดินหน้าสอบสวนต่อไปเพื่อเปิดโปงการคอร์รัปชันในโครงการป้องกันมลพิษในอำเภอศรีมหาโพธิ จังหวัดปราจีนบุรี
คำกลาง ๆ อย่างคำว่า การกล่าวหาที่ใช้ทั่วไปเพื่อพูดถึงกรณีของเรื่องราวที่ยังไม่มีข้อสรุป แต่ในกรณีดังกล่าวที่เกิดขึ้นพร้อมหลักฐานข้อความเด่นชัด อันประกอบด้วยถ้อยคำคุกคามชัดเจนเหล่านั้น ยังสามารถใช้คำว่า ‘กล่าวหา’ ได้อยู่หรือไม่?
black into white (phrase) [แบล็กอินทูไวท์] ฟอกขาว
“It’s essentially about someone trying to talk black into white” Kittithat Chaiprasit, an independent academic specializing in architecture and political philosophy.
“หลัก ๆ แล้วมันเกี่ยวกับการที่บางคนพยายามฟอกขาว”
ใช้ในกรณีที่มีเรื่องราวใดปรากฏขึ้นมาแล้วมีผู้พยายามเปลี่ยนความผิดเหล่านั้นให้กลายเป็นเรื่องธรรมดา ยอมรับได้ หรือแ้กระทั่งเรื่องที่ถูกต้อง
Content by Panita Pichitharuthai, Ms. Satisfaction, Ms. Chapman
Graphic by 7pxxch
อ้างอิง
วันนี้ก้าวไกลโกหกอะไร: https://bit.ly/3s22GEe
Bangkpk Post: https://bit.ly/3tzpWKq
Wuttiphong Thonglour – วุฒิพงศ์ ทองเหลา: https://bit.ly/3S3oU3o
Workpoint Today: https://bit.ly/3rILZxOKapook https://bitly.ws/XtSG
